Technika - wykonanie kół do kartonowego modelu samolotu

Koła są istotnym elementem modelu samolotu. Jakość ich wykonania ma duży wpływ na efekt końcowy całości. Początkujący modelarze często mają z nimi problem - jeszcze parę lat temu też robiłem krzywe koła. Na przestrzeni kilku lat wypracowałem - metodą prób i błędów oraz podglądania mądrzejszych i bardziej doświadczonych - własną metodę, którą chciałbym się podzielić.

Wheels are an essential element of a cardboard plane model. The quality of them has a great influence on the final effect of the whole. Novice modellers often have a problem with them - a few years ago I also made wheels not properly. Over the course of several years, I have developed - by trial and error and by watching the wiser and more experienced - my own method, which I would like to share.

Na początek parę słów o samych kołach - powinny być równe, okrągłe - wykluczamy jajka oraz kanty - i matowe - błyszczące opony to porażka :-) We wstępie wypada również wspomnieć o najbardziej potrzebnych materiałach i narzędziach: -karton -kleje - introligatorski/wikol (mogą być oczywiście inne, w przypadku kół stosuję te), Super Glue (SG) -lakier matowy -wykałaczki (jedno z ważniejszych narzędzi) -papiery ścierne (tutaj użyłem trzech grubości 80, 300, 800) -skalpel -imadełko (niekonieczne, ale przydatne) -czarna farba -pędzle Pierwszą czynnością jest oczywiście naklejenie kół na karton i wycięcie ich. Użyłem kleju introligatorskiego - odradzam butaprenowe - gorzej się później szlifuje. Do wycinania można użyć skalpela lub noża-cyrkla, odradzam nożyczki.

In the beginning, a few words about the wheels themselves - they should be symmetric, round - not like an egg and without edges - and matt - shiny tires looking very bad :-) In the introduction, it is also worth mentioning the most necessary materials and tools: -cardboard -glues - bookbinding glue and cyanoacrylate -flat clear varnish -toothpicks (one of the most important tools at all!) -sandpaper (different thickness e.g. 80,300,800) -paper-knife (scalpel) -vice (not necessary but useful) -paints -brushes The first step is of course sticking the circles on the cardboard and cutting them out. I used bookbinding glue - I advise not to use butaprene - it is worse to grind it later. You can use a scalpel or a compass knife for cutting, I do not recommend scissors.

Wycięte krążki sklejamy ze sobą. Przydatne może okazać się imadełko, które za nas ściśnie przez jakiś czas sklejone elementy. Nadmiar kleju który wyjdzie po bokach zbieramy wykałaczką.

I cut the disc out, and glue them together. Vice may be useful, as it will squeeze the glued elements for some time. I remove the excess glue that comes out on the sides with a toothpick.

Kiedy kółka wyschną, można zacząć szlifowanie. Zwracam uwagę na słowo "wyschną" - to znaczy na kamień, mokry/miękki klej fatalnie szlifują. Dlatego zostawiam sobie szlifowanie na dzień lub dwa później.

When the wheels are dry, you can start sanding. I pay attention to the word "dry" - it means that the glue is really hard. Wet or soft glue grinds badly. That's why I leave my sanding a day or two later.

Szlifowanie zaczynam od gruboziarnistego papieru, na powyższym zdjęciu to ten brązowy u góry - 80-tka. Po co się męczyć cieńkoziarnistymi - w pierwszej fazie szlifowania jest sporo do zebrania i im grubszy papier tym szybciej koła uzyskają kształt.

I start sanding with thicker grinding paper, in the photo above it is the brown one at the top. There is a lot to grind at the beginning and it is easier to use thicker paper. The thicker it is, the faster the wheels will get shape.

Należy pamiętać także o wyszlifowaniu wewnętrznych części. Można zwinąć papier w rulonik, albo nakleić na coś okrągłego o odpowiedniej średnicy. Można to zrobić zarówno przed sklejeniem jak i po sklejeniu krążków (ale lepiej przed :-) )

Also, remember to sand the internal parts if it is necessary. You can roll the paper into a roll or stick it on something round with a suitable diameter. It can be done both before and after glueing the disks (but better before :-))

Kiedy kółka uzyskają pożądany kształt nadchodzi czas na pierwsze malowanie:

When the wheels get the desired shape, it's time for the first painting:

Tutaj oprócz pędzli i farb niezastąpione są wykałaczki - nabicie na nie kółek ułatwia malowanie, a po pomalowaniu mogą spokojnie schnąć, choćby na czymś takim:

Here, apart from brushes and paints, toothpicks are irreplaceable - putting circles on them makes painting easier, and after painting, they can dry easily, for example on something like this:

Kolejny etap to Super Glue (SG). Alternatywnie można użyć lakieru akrylowego. W przypadku SG radzę użyć maseczki na nos i jakieś google na oczy, opary są mocno drażniące. SG nakładam na powierzchnię kół i rozprowadzam wykałaczką:

Next I soak the wheels with cyanoacrylate (CA) glue. Alternatively, you can use varnish. In the case of SG, I advise you to use a nose mask and some goggles for the eyes, the fumes are very irritating. I put the CA on the surface of the wheels and spread it with a toothpick:

Następnie szlifuję, tym razem papier to już 300-tka, znacznie drobniejszy od poprzedniego:

Then I sand, this time the paper is 300, much finer than the previous one:

I znowu malujemy - mocno rozwodnioną farbą, kilka warstw (gęsta farba zostawia smugi):

And we paint again - with heavily diluted paint, a few layers (thick paint leaves streaks and damb patches):

Po wyschnięciu znów szlifujemy, tym razem już 800-tką - bardzo drobniutkim papierem. Właściwie to już coś na granicy szlifowania i polerowania:

After drying, we sand again, this time with an 800 - very fine paper. Actually, it's already something like polishing:

I znowu malujemy, i znowu szlifujemy, i znowu i znowu i znowu - to znaczy do momentu aż uzyskamy satysfakcjonujący efekt. Poniższe zdjęcia przedstawiają koła po trzech powtórzeniach. Tyle mi wystarczyło, ale jak ktoś chce można bardziej:

We paint again and sand again and again and again and again - so long, until we get a satisfactory effect. The photos below show the circles after three repetitions. That was enough for me, but if someone wants you can more:

Takie opony należy wyposażyć później w felgi, czy kołpaki. Z tym, że to już różnie bywa - w zależności od projektu i typu samolotu.

Such tires should be later fitted with rims or hubcaps. Except that it happens differently - depending on the design and type of aircraft.

Jeszcze jedna rada: w niektórych opracowaniach zewnętrzne krążki kół stanowią z felgą jeden element, tak jak powyższe małe kółko. Warto je rozdzielić, bo potem są problemy przy malowaniu, trzeba uważać, żeby nie pobrudzić felg. Przy tym małym kółku nie rozdzieliłem - zaufałem swojej ręce i powiedzmy, że się udało. W przypadku dużych kół rozdzielam felgi od kół od czasu kiedy ufajdałem koła w tym modelu:

One more piece of advice: in some designs, the tyre is one part with the rim, like the little tailwheel above. It is worth separating them because then you can have problems with painting, you have to be careful not to get the rims dirty. I didn't separate this little tailwheel - I trusted my hand and let's say it worked. In the case of large wheels, I separate the rims from the tyres since I dirted the wheels in this model:

Przedstawioną przeze mnie powyżej metodę stosuję już od ładnych paru lat i większość moich modeli ma takie koła:

I have been using the method presented above for quite a few years and most of my models have the following wheels:

Mam nadzieję, że to się komuś przyda i życzę powodzenia w szlifowaniu! :-)

Hope you will find it useful and good luck with sanding! :-)